Samenwonen stap voor stap: tips voor een succesvolle start

26 april 2024

Laatste update: 11 februari 2025

Hebben jullie eindelijk jullie droomhuis gevonden? Of zijn jullie echt toe aan de volgende stap in jullie relatie? Dan kan het samenwonen beginnen! Er komt echter meer bij kijken dan je misschien op het eerste gezicht denkt. Van je adreswijziging doorgeven tot het afsluiten van een samenlevingscontract – wij helpen je op weg!

Vijf signalen dat het tijd is om samen te gaan wonen

Wanneer ben je klaar om samen te gaan wonen? Het antwoord op deze vraag verschilt per persoon. Als jullie toekomstplannen en financiën op één lijn liggen, is het wellicht hét perfecte moment om de stap te zetten. Hier zijn vijf signalen dat jullie klaar zijn:

• Veel tijd samen: Jullie brengen de meeste nachten samen door.
• Open over financiën: Jullie zijn eerlijk over geld en delen kosten comfortabel.
• Vertrouwen en commitment: Jullie relatie is stabiel en jullie zijn toegewijd.
• Overeenstemming over toekomst: Jullie hebben vergelijkbare toekomstplannen.
• Goede communicatie: Jullie kunnen samen problemen oplossen.

Samenwonen met een vriend

De voordelen van samenwonen met vrienden

Samenwonen met een vriend is niet alleen gezellig, maar ook financieel aantrekkelijk. Het delen van kosten, zoals huur en boodschappen, maakt het makkelijker om kosten te besparen. Om mogelijke conflicten te voorkomen, is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over financiën, huishoudelijke taken, en privacy.

Het 'friends-contract'

Met een 'friends-contract' kunnen twee vrienden samen een sociale huurwoning huren en de kosten delen. Dit contract is speciaal ontworpen voor woningen die te groot zijn voor alleenstaanden. Het 'friends-contract' helpt niet alleen het woningtekort verlichten, maar zorgt er ook voor dat grotere woningen efficiënter worden benut.

Wat moet je regelen als je gaat samenwonen?

Bij samenwonen komt meer kijken dan alleen het delen van een woning. Hier zijn enkele belangrijke zaken om te regelen:

Adreswijziging en verzekeringen

• Adreswijziging: Geef jullie nieuwe adres door aan de gemeente.
• Verzekeringen: Voeg jullie verzekeringen samen, zoals inboedel- en aansprakelijkheidsverzekering, en overweeg een gezamenlijke bankrekening voor gezamenlijke kosten.

Samenlevingscontract

Wat is een samenlevingscontract?

Een samenlevingscontract is een juridisch document waarin afspraken worden vastgelegd over gezamenlijke huishoudelijke kosten, eigendommen en financiën. Het is met name nuttig wanneer partners niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben.

Bekijk de website van de Rijksoverheid over samenlevingscontracten.

Samenlevingscontract kosten

De kosten voor een samenlevingscontract kunnen variëren tussen de €300 en €700, afhankelijk van het notariskantoor. Vergelijk prijzen voor het beste aanbod.

Notarieel samenlevingscontract versus een eigen overeenkomst

Een samenlevingscontract kan op twee manieren worden opgesteld:

1. Een notarieel samenlevingscontract: Dit wordt opgesteld door een notaris en biedt een hogere mate van juridische zekerheid. Banken en verzekeraars accepteren een notarieel contract vaak als bewijs van een duurzame gezamenlijke huishouding, wat gunstig kan zijn bij hypotheekaanvragen en pensioenen.

2. Een onderlinge overeenkomst: Dit is een document dat partners zelf kunnen opstellen zonder tussenkomst van een notaris. Het biedt flexibiliteit, maar heeft geen officiële juridische status. Dit betekent dat je bij conflicten of beëindiging minder zekerheid hebt over de gemaakte afspraken.

Samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap?

Een samenlevingscontract regelt vooral de financiële aspecten, terwijl een geregistreerd partnerschap ook juridische erkenning biedt. Het belangrijkste verschil ligt in de juridische status: een geregistreerd partnerschap heeft meer juridische implicaties, zoals automatisch erfrecht en rechten bij pensioenverdeling.

Samenlevingscontract ontbinden

Het ontbinden van een samenlevingscontract is eenvoudig en kan zonder tussenkomst van de rechter. Schrijf het beëindigen van het contract bij voorkeur schriftelijk vast en regel de verdeling van bezittingen onder begeleiding van een notaris of juridisch adviseur indien nodig.

Samenwonen zonder samenlevingscontract

Je kunt er ook voor kiezen om samen te wonen zonder samenlevingscontract. In dat geval blijven bezittingen en financiën standaard gescheiden, tenzij jullie hier andere afspraken over maken.

Contracten en abonnementen afsluiten

In jullie nieuwe woning willen jullie natuurlijk beschikken over internet, verwarming, en andere nutsvoorzieningen. Het is belangrijk om deze contracten op tijd te regelen om verrassingen te voorkomen. Denk ook aan de verzekeringen die belangrijk zijn bij het samenwonen:

• Inboedelverzekering: Beschermt gezamenlijke bezittingen.
• Aansprakelijkheidsverzekering: Dekking voor schade aan anderen.
• Opstalverzekering: Verplicht voor huiseigenaren.
• Rechtsbijstandverzekering: Hulp bij juridische conflicten.
• Overlijdensrisicoverzekering: Voor bescherming bij gedeelde hypotheek.

Samenwonen en belastingvoordelen

Samenwonen kan invloed hebben op toeslagen zoals zorg- en huurtoeslag. Jullie inkomens en vermogens worden samengeteld, wat bepaalt of jullie nog recht hebben op toeslagen. Geef veranderingen in jullie woonsituatie tijdig door aan de Belastingdienst om problemen te voorkomen.

Zorgtoeslag

Bij samenwonen kan de Belastingdienst jullie als 'toeslagpartners' zien, afhankelijk van jullie situatie. Dit betekent dat jullie gezamenlijke inkomen en vermogen de hoogte van de zorgtoeslag beïnvloeden. In 2025 mag dit gezamelijke inkomen niet hoger zijn dan €50.206  om in aanmerking te komen voor zorgtoeslag.

Hypotheekrenteaftrek en belastingvoordelen

Samenwonen kan ook gevolgen hebben voor belastingvoordelen zoals hypotheekrenteaftrek:

• Hypotheekrenteaftrek: Wanneer partners samen een woning kopen, kunnen zij onder bepaalde voorwaarden beide gebruikmaken van hypotheekrenteaftrek. Dit geldt vooral als beide partners fiscaal partners zijn.

• Fiscale partnerschap: Jullie worden automatisch fiscale partners als je samen een huis koopt, een notarieel samenlevingscontract afsluit of kinderen krijgt. Dit kan voordelen bieden bij belastingaangifte, zoals het verdelen van aftrekposten.

• Overdrachtsbelasting: Bij aankoop van een woning geldt een vrijstelling van overdrachtsbelasting voor starters onder de 35 jaar, mits de woning minder dan €510.000 kost (2024).

Real-life scenario

Lisa en Tom besloten na drie jaar daten samen een appartement te huren. Ze deelden alle kosten eerlijk, van meubels tot de huur. Toen hun relatie echter eindigde, ontstond er discussie over wie welk meubelstuk mocht houden.

Omdat ze geen samenlevingscontract hadden opgesteld, moesten ze onderling onderhandelen en uiteindelijk de kosten verdelen op basis van de oorspronkelijke aankoopbedragen. Dit onderstreept het belang van duidelijke afspraken over eigendom, zelfs als alles in eerste instantie soepel verloopt.

Leestip: Dit moet jij regelen als je je eerste huurwoning in trekt!

Andere aandachtspunten bij samenwonen

Gezamenlijke rekening

Een gezamenlijke rekening maakt het beheren van gezamenlijke financiën eenvoudiger. Het biedt een duidelijk overzicht van gezamenlijke uitgaven zoals huur, boodschappen, en nutsvoorzieningen.

Invloed op AOW-uitkering

Als je AOW ontvangt, let er dan op dat samenwonen invloed kan hebben op je uitkering. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) verlaagt je AOW-uitkering naar het tarief voor gehuwden. Meld je nieuwe woonsituatie tijdig aan de SVB om boetes te voorkomen.

Kan je samenwonen zonder toeslagpartner te zijn?

Ja, je kunt samenwonen zonder toeslagpartner te zijn, maar dit hangt af van specifieke omstandigheden. Als je samenwoont zonder een fiscaal partnerschap of samenlevingscontract, en geen kinderen deelt of elkaars pensioenpartner bent, dan ben je in sommige gevallen niet automatisch elkaars toeslagpartner.

Leuke cadeaus voor het samenwonen

Standaard housewarming cadeaus zoals geurkaarsen, bloemen, of een goede fles wijn zijn altijd leuk om te geven én te krijgen. Ze zijn praktisch, stijlvol en vallen meestal goed in de smaak. Ook valt een cadeaubon voor een interieurwinkel altijd in de smaak.

Samenwoonkaarten versturen

Samenwonen is een bijzondere stap die je graag wilt delen met vrienden en familie. Bij kaartjetogo kun je kiezen uit een breed aanbod aan samenwoonkaarten en leuke tekstinspiratie vinden om jullie nieuws te delen.

Bij samenwonen horen ook housewarming cadeaus! Denk aan geurkaarsen, bloemen, of een cadeaubon voor een interieurwinkel. Voor meer ideeën, lees onze blog: Dit zijn 15 originele housewarming cadeau ideeën.

Conclusie

Samenwonen biedt talloze voordelen, van gedeelde kosten tot een versterkte band. Vergeet niet de praktische zaken te regelen, zoals adreswijzigingen, verzekeringen, en eventueel een samenlevingscontract. Met goede afspraken leggen jullie de basis voor een succesvolle start in jullie nieuwe thuis.

Terug naar het overzicht