Hospitaverhuur hervormd: meer woonruimte door minder belemmeringen

17 juni 2024

Laatste update: 23 september 2024

Hospitaverhuur, het verhuren van een kamer in een woning waar de eigenaar zelf ook woont, moet gemakkelijker worden in Nederland. Demissionair minister Hugo de Jonge wil allerlei belemmeringen wegnemen.

Wat is hospitaverhuur

Bij hospitaverhuur verhuurt een woningeigenaar of huurder een deel van het huis aan iemand anders, waarbij ze samen voorzieningen zoals keuken, toilet en badkamer delen.

Deze vorm van verhuur was in de negentiende eeuw al gebruikelijk voor studenten die naar universiteitssteden trokken. In de jaren 50 en 60, tijdens periodes van woningnood, werd hospitaverhuur opnieuw populair.

Belangrijke voor opvang van studenten

Historisch gezien had hospitaverhuur een belangrijke rol in het opvangen van studenten en anderen die naar stedelijke gebieden verhuisden voor studie of werk.

Studenten werden vaak opgevangen in de huizen van hospita’s, die niet alleen onderdak boden, maar ook zorgden voor maaltijden en soms zelfs de was deden. Dit systeem zorgde voor een praktische oplossing tijdens tijden van woningnood en beperkte beschikbare woonruimte.

We schreven we een artikel over studenten in Delft die bij een hospita gaan wonen.

De noodzaak van hervorming

De huidige woningnood in Nederland vraagt om creatieve oplossingen. Minister De Jonge gelooft dat hospitaverhuur veel potentie heeft.

Volgens zijn ministerie heeft ongeveer een derde van de Nederlanders meer dan 12 vierkante meter over in hun huis, en overweegt 8 procent hospita te worden. Echter, bestaande belemmeringen maken het moeilijk om deze potentie te benutten.

Moeite met huisvesting vinden

De woningnood in Nederland heeft de laatste jaren ernstige proporties aangenomen. Vooral in stedelijke gebieden is de vraag naar betaalbare woonruimte enorm gestegen. Studenten, expats, en jonge professionals hebben moeite om geschikte huisvesting te vinden.

Zelfstandig wonen onbetaalbaar

De stijgende huizenprijzen en huurprijzen maken het voor veel mensen onbetaalbaar om zelfstandig te wonen. Hospitaverhuur kan hierin een oplossing bieden door gebruik te maken van de beschikbare ruimte in bestaande woningen.

Huidige belemmeringen

Er zijn verschillende obstakels die hospitaverhuur minder aantrekkelijk maken:

• Hypotheekvoorwaarden: Hypotheekverstrekkers staan vaak niet te springen om een hypotheek te verstrekken aan iemand die een kamer wil verhuren. Een huis met een huurder erin is moeilijker te verkopen en kan minder waard zijn. Banken zien risico's in de verlaagde verkoopwaarde en mogelijke complicaties bij gedwongen verkoop.

• Huurcontracten: De huidige regelgeving vereist een vast huurcontract na een proeftijd van negen maanden, wat potentiële hospita’s afschrikt. Er wordt nu onderzocht of tijdelijke contracten mogelijk gemaakt kunnen worden. Een flexibel huurcontract zou verhuurders de zekerheid geven dat ze na een bepaalde periode de kamer weer vrij kunnen maken als dat nodig is.

• Sociale Huurders: Voor huurders van sociale woningen is hospitaverhuur complex vanwege de inkomensafhankelijke huurverhoging die zij zelf moeten betalen als ze extra inkomsten genereren door verhuur. Dit maakt het financieel onaantrekkelijk voor sociale huurders om een kamer te verhuren, ondanks de potentiële voordelen.

Voorgestelde wijzigingen

Minister De Jonge wil de wet aanpassen om deze belemmeringen weg te nemen. Dit omvat:

• Vernieuwde huurcontracten: De introductie van aparte contracten voor hospitaverhuur, mogelijk met tijdelijke looptijden. Dit zou verhuurders meer flexibiliteit en zekerheid geven, en het voor huurders gemakkelijker maken om tijdelijke huisvesting te vinden.

• Hypotheekaanpassingen: Maatregelen die hypotheekverstrekkers moeten overtuigen om hospitaverhuur tegen normale voorwaarden te accepteren. Door de risico's voor banken te verminderen, kan hospitaverhuur aantrekkelijker worden voor huiseigenaren met een hypotheek.

• Inkomensregelingen voor sociale huurders: Onderzoek naar aanpassingen in de huurverhogingsregels om hospitaverhuur voor sociale huurders aantrekkelijker te maken. Dit kan betekenen dat extra inkomsten uit verhuur niet of slechts gedeeltelijk worden meegerekend bij de inkomensafhankelijke huurverhoging.

Breder perspectief

Hospitaverhuur past in een bredere context van innovaties op de woningmarkt en kan bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid, vooral onder ouderen die alleen in grote huizen wonen.

Het biedt ook financiële voordelen voor huiseigenaren en kan de druk op de woningmarkt verlichten door efficiënter gebruik van bestaande woonruimte.

Meer dan verlichting van woningnood

De voordelen van hospitaverhuur reiken verder dan alleen het verlichten van woningnood. Voor ouderen kan het verhuren van een kamer zorgen voor extra inkomen en sociale interactie, wat helpt bij het tegengaan van eenzaamheid.

Voor jongeren en studenten biedt het een betaalbare woonoptie in stedelijke gebieden, waar de huren vaak onbetaalbaar hoog zijn.

Sociale cohesie

Een van de bijkomende voordelen van hospitaverhuur is het versterken van sociale cohesie. Door verschillende generaties en achtergronden samen te brengen onder één dak, kunnen waardevolle sociale interacties ontstaan. Dit kan leiden tot een sterkere gemeenschap en wederzijds begrip.

Financiële voordelen

Financieel gezien biedt hospitaverhuur ook voordelen. Voor huiseigenaren kan de extra huurinkomst een welkome aanvulling zijn op hun inkomen.

Dit is vooral relevant voor ouderen met een vast inkomen. Voor huurders biedt hospitaverhuur een betaalbare woonoptie, wat kan helpen om kosten te besparen in dure stedelijke gebieden.

Innovatieve woonvormen en toekomstige tntwikkelingen

Hospitaverhuur maakt deel uit van een bredere trend van innovatieve woonvormen die inspelen op de veranderende behoeften van de samenleving.

Andere vormen zoals co-housing en woningdelen winnen ook aan populariteit. Deze vormen van gedeelde huisvesting kunnen bijdragen aan het oplossen van woningnood en het bevorderen van sociale cohesie.

Conclusie

Hospitaverhuur biedt een veelbelovende oplossing voor de huidige woningnood in Nederland. Door wet- en regelgeving aan te passen, kunnen de belemmeringen worden weggenomen en kan deze traditionele vorm van verhuur nieuw leven worden ingeblazen.

Dit zal niet alleen bijdragen aan het verminderen van de woningnood, maar ook aan het versterken van sociale cohesie en het bieden van financiële voordelen voor huiseigenaren.

Terug naar het overzicht