Van gas naar inductie: voor- en nadelen inductiekoken

25 oktober 2024

Laatste update: 28 januari 2025

Wil je van gas naar inductie overstappen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Of ben je benieuwd naar de voordelen, nadelen en kosten van koken op inductie? In deze uitgebreide blog ontdek je alles wat je moet weten over inductie koken, inclusief het verschil tussen elektrisch en inductie, welke pannen je nodig hebt.

Wat is inductie?

Inductie koken is een snelle, veilige en energiezuinige manier van koken. In plaats van de plaat zelf, warmt alleen de pan op doordat er met magnetische energie direct hitte naar de pan wordt gestuurd. Dit werkt alleen met speciale pannen die magnetisch zijn, zoals staal en gietijzer. De kookplaat blijft koel, dus minder kans op verbranden, en je kunt de temperatuur heel precies aanpassen. 

Waarom overstappen naar inductie?

Steeds meer huishoudens stappen over van koken op gas naar inductie kookplaten. Dit heeft verschillende redenen:

• Duurzaamheid: Inductiekookplaten zijn efficiënter en kunnen de CO2-uitstoot verminderen, vooral als je groene stroom gebruikt. Huishoudens kunnen jaarlijks tot 10-20% besparen op hun energieverbruik voor koken door de hogere efficiëntie van inductie in vergelijking met gas.

• Veiligheid: Inductiekoken is veiliger omdat de plaat alleen warm wordt als er een pan op staat. Geen open vlammen, wat de kans op brand verkleint, en geen risico op gaslekkages.

Uit onderzoek van het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid blijkt dat elektrisch koken veiliger is dan koken op gas. 

• Toekomstbestendig: Met de stijgende gasprijzen en de wens om gasverbruik te verminderen, is overstappen naar inductie een logische stap richting een gasloze toekomst. Gemiddeld kan een huishouden met zonnepanelen 100 tot 150 euro per jaar besparen door elektrisch te koken.

Wat zijn de voordelen van inductie koken?

1. Snelle verwarming

Inductiekoken is snel. Door het elektromagnetisch veld wordt de pan direct verhit, wat betekent dat je water sneller aan de kook krijgt dan op een gasfornuis of keramische kookplaat.

2. Energie-efficiëntie

De energie die je gebruikt, gaat bijna volledig naar het verwarmen van de pan zelf. Hierdoor is op inductiekookplaten koken energie-efficiënter dan koken op gas. Inductiekoken zet zo'n 85-90% van de gebruikte energie om in warmte, terwijl dit bij gasfornuizen slechts 40-50% is. Voor een gemiddeld gezin betekent dit een jaarlijkse energiebesparing van ongeveer 30-40 euro.

Ga je op jezelf wonen? Dit is de complete uitzet lijst met alle benodigde spullen.

3. Veiligheid

Inductie kookplaten worden zelf niet heet, alleen de pit waar de pan opstaat wordt verwarmd. Dit maakt het veiliger, zeker met kinderen in huis. Daarnaast schakelen de meeste inductieplaten vanzelf uit als er een tijdje geen pan op staat en koelen de pitten snel af. Ook heb je geen risico op gaslekkages.

Volgens Milieu Centraal stapt Nederland over op inductiekoken vanwege de veiligheid en het gemak.

4. Warmhoudfunctie

Veel inductiekookplaten hebben een warmhoudfunctie, wat ideaal is om je gerechten op temperatuur te houden zonder dat ze verder garen.

Wat zijn de nadelen van inductie koken?

1. Installatiekosten

Voor een inductie kookplaat heb je meestal een extra groep nodig in de meterkast. Dit betekent extra installatiekosten. De kosten voor een extra groep voor inductie koken kunnen variëren, maar liggen meestal tussen de 200 en 400 euro. Ook heb je vaak een Perilex stekker nodig en soms moeten er aanpassingen aan de meterkast gedaan worden, zoals het laten leggen van een nieuwe elektricititeitsdraad.

2. Aanschaf van nieuwe pannen

Niet alle pannen zijn geschikt voor inductie. Nieuwe pannen kosten gemiddeld 50-150 euro per set.

3. Hoog vermogen nodig

Inductiekookplaten hebben een hoog vermogen nodig en vereisen vaak een speciale aansluiting met meerdere fasen. Dit kan extra kosten met zich meebrengen voor de montage en eventuele aanpassing van de meterkast.

4. Compatibiliteitsproblemen

Zelfs sommige ‘inductie-geschikte’ pannen kunnen niet optimaal werken als de bodem niet volledig vlak is of de magnetische laag te dun is. Dit kan leiden tot minder effectieve warmteoverdracht of een zoemend of tikkend geluid tijdens het koken.

5. Geluid en storing

 Inductiekookplaten kunnen op hogere standen een zoemend of fluitend geluid maken. Bij gevoelige elektronische apparaten (bijvoorbeeld bepaalde gehoorapparaten of pacemakers) kan er in zeldzame gevallen storing optreden als de afstand te klein is

Verschillen tussen gas en inductie

1. Warmtebron en veiligheid

Gas: Gaskookplaten werken met echt vuur, wat de pan direct en intensief verwarmt. Door de vlamhoogte te controleren, kun je de warmte snel en nauwkeurig regelen.

Inductie: Bij inductiekoken verwarmt een magnetisch veld de pan, terwijl de kookplaat zelf relatief koel blijft. Dit maakt inductiekoken een veilige keuze, vooral als je jonge kinderen hebt.

2. Temperatuurcontrole en kookervaring

Gas: Gaskookplaten zijn eenvoudig in gebruik omdat je direct ziet hoe hoog de vlam is, wat vooral fijn is bij het bereiden van complexe gerechten.

Inductie: Inductiekookplaten werken met verschillende standen die je eerst leert inschatten. Deze standen zijn erg nauwkeurig, waardoor koken na wat gewenning net zo gemakkelijk en snel gaat.

3. Schoonmaken

Gas: Gaspitten kunnen vuil vasthouden, waardoor schoonmaken nogal wat tijd in beslag neemt. Regelmatig onderhoud is nodig om ingebrand vuil te voorkomen.

Inductie: Inductiekookplaten hebben een glad oppervlak, wat ze zeer gemakkelijk schoon te maken maakt. Eventuele voedselresten branden niet in, waardoor je ze snel kunt afnemen.

4. Geschiktheid voor wokken

Gas: Voor het bereiden van Aziatische wokgerechten is koken op gas ideaal, omdat een hoge, directe warmte essentieel is voor het roerbakken op hoge temperatuur.

Inductie: Inductiekookplaten bieden nu ook wokmogelijkheden, zoals een speciale wokring die de pan gelijkmatig verwarmt. Hiermee kun je ook op inductie wokgerechten maken.

5. Installatie en energiekosten

Gas: Koken op gas vereist een standaard gasaansluiting. Voor nieuwbouw of duurzame woningen wordt vaak voor inductie gekozen om de gasaansluiting te vermijden.

Inductie: Inductiekookplaten vereisen krachtstroom, wat soms een meterkastaanpassing vraagt. In combinatie met zonnepanelen kan inductiekoken gunstig zijn voor je energierekening en milieuvriendelijker.

Wat is goedkoper: koken op gas of inductie?

De kosten van koken op gas versus inductie hangen af van de energieprijzen en je verbruik.

Gas: Gemiddeld verbruikt een huishouden 37 m3 gas per jaar voor koken, wat bij de huidige gasprijzen neerkomt op 40-80 euro per jaar.

Inductie: Een inductiekookplaat verbruikt ongeveer 175 kWh per jaar, wat neerkomt op 50-70 euro afhankelijk van de elektriciteitsprijs. Met zonnepanelen kun je dit verbruik zelfs volledig opvangen.

Energie besparen: tips om je huis energiezuinig te maken.

Wat kost een uur koken op gas?

Dit hangt af van de gasprijs. Momenteel liggen de kosten voor koken op gas tussen de 10 en 20 cent per uur, afhankelijk van je gasleverancier en de actuele prijs per kubieke meter gas. Over het algemeen blijkt inductiekoken iets duurder te zijn qua energieprijzen, maar dit verschil wordt steeds kleiner. Bovendien is inductie duurzamer en veiliger.

Verschil tussen elektrisch, inductie of keramisch

Inductie vs. elektrisch koken

• Inductie: Verwarmt de pan direct via elektromagnetische velden. Snel, veilig en energie-efficiënt.

• Elektrisch koken (keramisch): Maakt gebruik van verwarmingsspiralen onder een keramische plaat. Het duurt langer om de pan op te warmen en is minder energie-efficiënt.z

Inductie vs. keramisch

Keramische kookplaten (of elektrische kookplaat) werken met verwarmingselementen onder een glazen kookplaat die de pan verwarmt door directe warmteoverdracht. Dit maakt het minder efficiënt dan inductie, waarbij de warmte alleen in de pan zelf ontstaat door het magnetische veld.

Bekijk ook: Zo kies je de perfecte gordijnen voor in de woonkamer.

Welke pannen heb je nodig voor inductie koken?

Niet elke pan is geschikt voor inductie koken. Pannen voor inductie koken moeten een magnetische bodem hebben. Meestal staat op de bodem aangegeven of de pan geschikt is voor inductie, of je kunt dit testen met een magneetje. Als het magneet blijft plakken, is de pan geschikt.

Soorten geschikte pannen:

• RVS-pannen: Veel roestvrijstalen pannen werken goed op inductie.

• Gietijzeren pannen: Deze zijn bijna altijd geschikt.

• Pannen met een ferromagnetische bodem: Vaak wordt dit aangegeven door de fabrikant.

Let erop dat de pannen genoeg ruimte bieden voor de kookzone en de bodem vlak is, zodat de pan goed contact maakt met de inductiekookplaat.

Unieke scenario’s 

Huurders zonder eigen keuken

• Controleer je huurcontract: Vaak mag je niet zomaar wijzigingen aanbrengen in de meterkast of de keuken. Neem contact op met de verhuurder om te bespreken of je een inductiekookplaat kunt plaatsen, en wie de kosten eventueel draagt.

• Mobiele inductiekookplaat: Als je geen aanpassingen kunt (of wilt) doen, is een losse (1- of 2-pits) inductiekookplaat een goede optie. Deze sluit je aan op een normaal geaard stopcontact. Het vermogen is vaak lager dan een vaste inductiekookplaat, maar het is een eenvoudige en betaalbare manier om van gas over te stappen of gasloos te koken.

• Elektrische aansluiting controleren: Zorg dat je stopcontact en elektrische installatie het vermogen aankunnen. Soms heb je voor een 2-pitsplaat nog een aparte groep nodig.

Appartementen met gedeelde meterkast

• VvE-regels: Als je in een appartementencomplex woont, bekijk dan eerst de regels van de Vereniging van Eigenaren (VvE). Er kan een vergunning of goedkeuring nodig zijn voor aanpassingen aan de elektra.

• Eventuele geluidsproblemen: In nieuwbouwappartementen is het meestal geen probleem, maar in oudere panden kan het zoemend geluid van inductiekookplaten hoorbaar zijn voor buren. Let hierop als de muren erg dun zijn.

Tijdelijke woonsituatie

• Overweeg draagbare inductie-oplossingen: Er zijn compacte kookplaten die je gemakkelijk kunt verplaatsen. Ideaal als je niet zeker weet hoe lang je ergens blijft wonen.

• Inruil of tweedehands: Als je slechts tijdelijk op inductie wilt koken, kun je ook kijken naar tweedehands kookplaten. Vaak zijn die nog in goede staat en betaalbaar.

Veelgestelde vragen

Welke stand gebruik je bij inductie koken?

Bij inductiekookplaten zijn er vaak standen van 1 tot 9 (of zelfs hoger). Deze standen komen overeen met de temperatuur of de hoeveelheid warmte die je wilt gebruiken.

• Voor zachtjes koken gebruik je stand 1-2.

• Voor het aan de kook brengen van water gebruik je stand 8-9.

• Eieren koken op inductie? Breng het water eerst aan de kook op stand 9 en zet vervolgens terug naar stand 4-5 om zachtjes te laten koken.

Hoe werkt inductie koken?

Inductie werkt door een elektromagnetisch veld onder de kookplaat dat de pan direct verwarmt. Hierdoor is er nauwelijks energieverlies, wat zorgt voor efficiënt koken. Het aantal kookzones bepaalt hoeveel pannen je tegelijkertijd kunt gebruiken. Moderne inductiekookplaten hebben vaak een brugfunctie waarmee je meerdere kookzones kunt combineren voor grotere pannen.

Wat kost koken op inductie?

De kosten van koken op inductie zijn afhankelijk van de energieprijzen en je verbruik. Gemiddeld verbruikt een inductiekookplaat zo'n 175 kWh per jaar, wat afhankelijk van de elektriciteitsprijs kan variëren qua kosten. Daarnaast kan de aansluiting op de meterkast en een aantal fasen in de groepenkast van invloed zijn op de totale kosten.

Conclusie

Koken op gas is een traditionele manier van koken, maar het is minder energie-efficiënt en minder veilig dan inductie. De overstap naar inductie brengt initiële kosten met zich mee, zoals installatie van een extra groep en de aanschaf van geschikte pannen, maar biedt wel voordelen op het gebied van veiligheid, duurzaamheid en kookgemak. Kortom, wil je energie besparen, veiliger koken en je huis toekomstbestendig maken? Dan is overstappen naar inductie een slimme keuze.

Terug naar het overzicht