Leegstand

Leegstand verwijst naar de situatie waarin een woning of gebouw niet bewoond of gebruikt wordt. Het kan verschillende redenen hebben, zoals een onbewoonde woning die te huur staat, of een pand dat te koop staat maar nog geen nieuwe eigenaar heeft gevonden. Leegstand kan tijdelijk zijn of langdurig voortduren.

Een voorbeeld van het begrip 'leegstand'

Beeld je een rijtje karakteristieke jaren '30 woningen in aan de rand van een dorp. Vroeger speelden kinderen op straat en kenden buren elkaar bij naam. Maar door de jaren heen zijn veel jonge gezinnen verhuisd naar de stad. Nu staan meerdere huizen leeg, met verwaarloosde tuinen en verweerde gordijnen. Het voelt een beetje alsof de tijd er heeft stilgestaan, wachtend op nieuw leven en gelach.

Welke implicaties heeft leegstand?

Voor bewoners van huurwoningen kan leegstand gevolgen hebben voor de leefbaarheid van de omgeving. Leegstaande woningen of gebouwen kunnen verwaarloosd raken en overlast veroorzaken, zoals ongedierte of vandalisme. Bovendien kan leegstand de sociale cohesie in een buurt verminderen, omdat er minder buren en gemeenschapsactiviteiten zijn.

Waardevermindering door leegstand

Daarnaast kan leegstand ook een nadelige invloed hebben op de waarde van omliggende woningen. Een buurt met veel leegstaande panden kan minder aantrekkelijk zijn voor potentiële kopers of huurders, wat de waarde van nabijgelegen woningen kan verlagen.

In Nederland is er ondanks de krappe woningmarkt veel sprake van leegstand. Hoe dat zit, lees je hier.

Wat wordt er gedaan tegen leegstand?

Om leegstand te bestrijden, nemen overheden en gemeenten vaak maatregelen om het gebruik van leegstaande panden te stimuleren. Dit kan onder meer het bevorderen van herbestemming van leegstaande gebouwen zijn transformatie naar sociale huurwoningen, bedrijfsruimten of culturele voorzieningen.

Antikraakwoningen

Ook worden leegstaande panden soms ingezet als antikraakwoning. Soms worden er leegstandsheffingen of boetes opgelegd aan eigenaren van leegstaande panden, om hen aan te moedigen de woningen of gebouwen te verhuren, verkopen of te renoveren.

De Leegstandwet

De Leegstandwet biedt eigenaren van leegstaande woningen de mogelijkheid om deze tijdelijk te verhuren dankzij een leegstandwetvergunning. Dit helpt om leegstand van woningen te verminderen en biedt tegelijkertijd een oplossing voor de woningnood.

Tijdelijke verhuurmogelijkheid

Door deze tijdelijke verhuurmogelijkheid kunnen eigenaren hun woning flexibel inzetten, terwijl huurders een tijdelijke woonoplossing krijgen in anders onbenutte panden. Het is dus een win-win situatie en een effectieve manier om leegstand te bestrijden.

Lees meer over de Leegstandwet

Interesse in tijdelijke verhuur via de Leegstandwet? Lees meer in onze blog over dit onderwerp!

Oplossingen voor leegstand

Het aanpakken van leegstand vereist creatieve en effectieve strategieën. Hier zijn enkele oplossingen die kunnen helpen bij het verminderen van leegstaande panden en het revitaliseren van gemeenschappen.

1. Tijdelijke verhuur

• Antikraak: Het tijdelijk verhuren van leegstaande panden aan antikraakbewoners kan leegstand voorkomen en gebouwen beschermen tegen verloedering.
• Pop-up initiatieven: Leegstaande winkelpanden kunnen tijdelijk worden gebruikt voor pop-up winkels, galerieën of andere tijdelijke projecten.

2. Herbestemming van panden

• Woonruimte creëren: Leegstaande kantoren en industriële panden kunnen worden omgebouwd tot woonruimte, wat helpt bij het verminderen van woningtekorten.
• Culturele en maatschappelijke functies: Gebouwen kunnen een nieuwe bestemming krijgen als culturele centra, bibliotheken of gemeenschapsruimtes.

3. Overheidsmaatregelen

• Subsidies en belastingvoordelen: Overheden kunnen eigenaren stimuleren om leegstand aan te pakken door subsidies en belastingvoordelen aan te bieden voor renovatie en herbestemming.
• Leegstandsheffing: Sommige gemeenten voeren een leegstandsheffing in om eigenaren te motiveren hun panden in gebruik te nemen of te verkopen.

Conclusie

Leegstand is een complex probleem met zowel economische als sociale gevolgen. Door middel van tijdelijke verhuur, herbestemming van panden en overheidsmaatregelen kunnen oplossingen worden gevonden die bijdragen aan het verminderen van leegstand en het verbeteren van de leefbaarheid in gemeenschappen.

Veelgestelde vragen

Hoe lang mag je huis leegstaan?

In Amsterdam moet leegstand van een woning na 6 maanden gemeld worden bij de gemeente​​. Voor tijdelijke verhuur onder de Leegstandswet geldt een initiële vergunningsduur van maximaal twee jaar, die verlengd kan worden tot in totaal vijf jaar. Bij speciale omstandigheden kan deze periode langer zijn

Wat is de boete voor leegstand?

De hoogte van de boete voor leegstand hangt af van verschillende factoren, waaronder:

• De gemeente: De hoogte van de boete kan per gemeente verschillen. In de meeste steden bedraagt de boete voor particuliere huiseigenaren € 2.500 en voor professionele verhuurders € 5.000 per woning. In sommige steden, zoals Amsterdam, kan de boete oplopen tot € 9.000 voor professionele verhuurders.
• De duur van de leegstand: De hoogte van de boete kan ook afhangen van hoe lang de woning al leegstaat. In sommige steden is er een lagere boete voor woningen die minder dan een jaar leegstaan.
• De reden voor de leegstand: Er zijn soms vrijstellingen of opschortingen mogelijk voor de boete. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de woning gerenoveerd wordt, of als u de woning net heeft gekocht.